طرح آموزش آداب و مهارت های زندگی اسلامی

بسمه تعالی

طرح آموزش آداب و مهارت های زندگی اسلامی (کرامت)

نام طرح : طرح آموزش آداب و مهارت های زندگی اسلامی (کرامت)

مجری طرح : معاونت آموزش ابتدایی – دفتر آموزش دبستانی

تاریخ ارسال : اجرای آزمایشی سال 1388

سال 1389 اجرای طرح در 10 درصد مناطق، سال قبل اجرا

1-    ارزش های ناظر بر اجرای طرح:

سخنان و بیانات امام (ره) و مقام معظم رهبری درخصوص اسلامی شدن مدارس، تقویت ارزش های دینی و تحول بنیادین در آموزش و پرورش

2-    اسناد پشتیبان:

-         در اصل دوم قانون اساسی جمهوری اسلامی، کرامت و ارزش های والای انسانی و آزادی توأم با مسئولیت او در برابر خداوند به عنوان یکی از پایه های ایمان آمده است.

-         سند چشم انداز جمهوری اسلامی (ویژگی های بند یک و بند ج)

-         راهبرد آموزش و پرورش در برنامه پنج ساله چهارم بندهای 7و14

-         راهکارها و اقدامات اساسی در برنامه چهارم بندهای 2و3

3-    سخن مسئولان (ریاست جمهور- وزیر)

4-    عنوان طرح:

آموزش آداب و مهارت های زندگی اسلامی (کرامت)

5-    شرح طرح (تعریف و ویژگی ها)

الف) محتوای این طرح تعدادی از مفاهیم مرتبط با کرامت انسانی است که یادگیری آن موجب ارتقاء مهارت های اساسی برای زندگی درجامعه را فراهم می نماید. این مفاهیم از طریق مطالعات کارشناسی با بهره گیری از منابع و متون اسلامی، مفاهیم رایج و مورد توافق در عرف بین المللی و تأکیدات و نقطه نظرات اندیشمندان و صاحب نظران به ویژه مقام معظم رهبری، پس از تطبیق با اهداف دوره ابتدایی و محتوای کتب درسی، انتخاب و در قالب مجموعه آموزشی آداب و مهارت های زندگی اسلامی تهیه و برای 5 سال تحصیلی ارائه گردید (برای هر پایه تحصیلی 10 مفهوم در قالب کتاب راهنمای معلم)

مجریان این طرح آموزگاران هر پایه هستند که طرح را در طول هفته در لابلای برنامه درسی و تلفیق با موضوعات محتوای کتاب های درسی اجرا می کنند. آموزش هر یک از مفاهیم با بهره گیری از روش های مشارکتی و فعال مانند: بحث و گفتگو، قصه گویی، شعرخوانی، نمایش خلاق، بازی و سرگرمی، انجام تکالیف علمی وتحقیق و پژوهش انجام می شود.

ب) ویژگی ها:

-          شیوه های مورداستفاده در این طرح برای دانش آموزان بسیار جذاب بوده و ماندگاری آموخته ها را با پیوند به شرایط واقعی زندگی افزایش می دهد.

-          انعطاف پذیری در محتوا، روش ها و زمان اجرا

-          توجه به همه ابعاد وجودی شخصیت دانش آموزان

-          آموزش غیرمستقیم مفاهیم ارزشی و اخلاقی

-          دخیل بودن همه دانش آموزان در طرح و ارزشیابی بدون محدودیت نمره

6-     ضرورت:

جامعه ما با توجه به فرهنگی اسلام و آموزه های دینی به آموزش آن دسته از آداب و مهارت هایی نیاز دارد که از یک سو دانش آموزان را در مسیر زندگی دینی و متعادل برای زیست این جهان یاری می دهد و از سوی دیگر افراد را برای مقابله با چالش های زندگی روزمره آشنا کند تا افراد از یک زندگی شاد موفقیت آمیز برخوردار باشید. آموزش مهارت های زندگی به دنبال ایجاد توانایی هایی است که زیست و زندگی افراد را در ابعاد فردی، بین فردی، خانوادگی و اجتماعی تسهیل کرده و قابل عمل نماید. امروزه به دلیل تغییرات در شیوه زندگی، تهاجم فرهنگی غربی و بروز چالش های جدید، بسیاری از افراد فاقد دانایی و توانایی در عمل به آداب زندگی براساس دین اسلام و هنجارهای جامعه هستند و فقدان مهارت های لازم در برخورد با چالش های زندگی روزمره، افرادرا با مشکلات زیادی مواجه کرده است و آسیب پذیر نموده است. با عنایت به مواد

1-    پاسخگویی به نیازهای عاطفی دانش آموزان با تأکید بر آموزه های دینی

2-    ارزش های دینی در برنامه های درسی

3-  احیای  معلمان و

4-  یادگیری آداب و مهارت های زندگی اسلامی و توجه به خلاءهای موجود برنامه درسی از جمله ضرورت های اجرای این برنامه می باشد.

مبانی و اصول:

مبانی این برنامه برگرفته از آموزه های دین مبین اسلام آیات، روایات و همچنین دیدگاه های جدید در حوزه روانشناسی و برنامه درسی می باشد. از جمله اصول مورد نظر در این برنامه عبارتند از:

-         اجرای این برنامه در راستای ارتقاء کیفیت برنامه های درسی بوده و در لابلای برنامه درسی انجام می شود.

-         مجریان این برنامه آموزگاران هر پایه تحصیلی می باشند.

-         بهره گیری از روش های فعال و تنوع روش ها

-         توجه به تفاوت های فردی

-         توجه به اسناد بالادستی

-         توجه به آموزش آداب دینی و هنجارهای اجتماعی و فرهنگی در جامعه

-         توجه به تلفیق آموزش آداب و مهارت های زندگی در کنار آموزش های مجزا

-         توجه به نیازهای ناشی از رشد دانش آموزان

-         توجه به فعال سازی دانش آموزان در فرایندهای یادگیری

8- ساحت های تربیتی پوشش دهنده طرح: این برنامه در راستای اهداف اعتقادی، اخلاقی، اجتماعی، زیستی و مهارت های مورد نیاز زندگی می باشد.

9-  ساختار و ارکان مورد نظر: عوامل اجرایی برنامه ستاد، استان- منطقه: مدرسه می باشند.

10- اهداف کیفی و کمی

الف) اهداف کیفی:

-         زمینه سازی برای تقویت بینشی دانش آموزان رشد و توسعه کرامت خویش و بروز قابلیت های کرامتی

-         تقویت روحیه دانش آموزان مبنی بر تکریم دیگران

-         زمینه سازی برای تکریم دانش آموزان در خانه و مدرسه

-         ارتقاء توانمندی های دانش آموزان برای زندگی فردی و اجتماعی مناسب با ارزش های اسلامی

ب) اهداف کمی:

این برنامه هم اکنون در 27075 مدرسه در 134055 کلاس تعداد3.012.124  دانش آموز را تحت پوشش دارد.

11- طرح های انجام شده یا در حال انجام مشابه با طرح:

18ـ ظرفیت‌ها و قابلیت‌های موجود در درون و برون وزارتی کمک کننده برای اجرای طرح:

-         ـ منویات مقام معظم رهبری در خصوص تقویت ارزشهای دینی و اسامی نشدن مدارس و تربیت دینی و اعتقادی دانش‌آموزان

-         ـ وجود پشتوانه‌های قانونی در اسناد بالادستی (سند چشم‌انداز، قانون اساسی) برنامه‌های توسعه پنج‌ساله) اهداف مصوب شورایعالی آموزشی

-         ـ استقبال چشمگیر مجریان در سطوح استان، مناطق و مدارس (کارشناسان، معلمان و دانش‌آموزان و اولیاء) از جمله قابلیت‌‌های موجود در درون‌سازمانی می‌باشد.

19ـ اقدامات و هماهنگی، حمایتی و پشتیبانی مورد نیاز

-         ـ چاپ کتاب راهنمایی علم و تأمین منابع مالی آن به تعداد معلمان مربی در 5 پایه.

-         ـ تأمین منابع مالی برای آموزش مجریان

-         ـ تقدیر از مجریان برتر کشوری

-         ـ تأمین منابع مالی برای برگزاری جشنواره‌های کشوری

20ـ نشست‌های توجیهی و تخصصی پیش‌بینی شده

-            ـ اجرای دوره‌های آموزشی ویژه 746 نفر از کارشناسان پی‌گیری کننده طرح در استانها در مناطق به صورت قطبی.

-         ـ پیش‌بینی اجرای جشنواره کشوری ویژه جریان برتر

21ـ پیش‌بینی اجرای دوره‌های آموزشی ویژه جریان برتر

22ـ کارگاهای آموزشی و جلسات هم‌اندیشی شده؟

-             - اخذ نمونه اجرای دوره‌ آموزشی برای استانعا جهت اجرا

23ـ جزوات و بروشورهای در نظر گرفته شده ؟

-          تجدید چاپ تناسب راهنمای معلم در 6 پایه به تعداد 140 هزار جلد

24ـ مکانیزم نظارت بر طرح

-          مشاهده از طریق بازدید

-          مصاحبه حضوری و تلفنی

-          پرسشنامه از طریق بررسی گزارشات اسقاطی

25ـ موانع و مشکلات

ـ  رویگرایی اداری و سخت‌گیری در ارسال بخشنامه‌ها

ـ محدودیت اعتبار جهت پشتیبانی از برنامه

26ـ راهکارها و پیشنهاداتی جهت بهبود اجرای طرح

- حمایت از اجرای دوره‌های آموزشی

ـ تشویق مجریان و کارشناسان و استانهای برتر

ـ حمایت از برگزاری همایش‌ها و جشنواره‌ها

ـ تأمین اعتبار مورد نیاز جهت تولید منابع آموزشی

ـ زمینه‌سازی جهت انجام سفرهای تیمی، زیارتی و سیاحتی کارشناسان استانها برای حضور در استانها با یکدیگر

27ـ بازخوردها

ـ رشد فضایل اخلاقی، اعتقادی، اجتماعی دانش‌آموزان

ـ تقویت اعتماد به نفس و خودباوری و مسئولیت‌پذیری و تفکر نقاد در دانش‌آموزان

ـ یادگیری مهارتهای اساسی زندگی متناسب با آموزه‌های اسلامی

ـ ایجاد ؟ مثبت به کلاس و معلم و افزایش انگیزه تحصیلی در کودکان

ـ احترام به خود و دیگران فراهم آوردن فضای روانی ـ عاطفی مناسب

28ـ استلزامات طرح:

ـ مساعدت و همراهی در اجرای طرح از سوی مسئولین

ـ حمایت‌های مالی و پشتیبانی

‌ـ اطلاع‌رسانی و توجیه در دفاتر از برنامه ازسوی مسئولین ارشد در جلسات، گردهمایی‌ها و سخنرانی‌ها